İlk Dönem Hadis-Rey Tartışmaları Şeybani Örneği

İslâmî ilimler yanında fenni ve beşeri ilimlerin de teşekkül ettiği ilk beş asır, İslâm düşünce tarihinde en canlı tartışmalara sahne olmuştur. Hadis tarihinde rivayet asrı olarak da bilinen bu dönemde İslâmî ilimler sahasında önemli kaynaklar tedvin ve tasnif edilmiş, hadis ilminin de en önemli temel külliyatı bu dönemde ortaya çıkmıştır. Eserlerin telif sürecinde bir taraftan da en temel kavram ve ıstılahlar tartışılmaya devam etmiş, siyasi, itikadi ve fıkhi manada bir çok fırka ve grup bu dönemde tarih sahnesindeki yerini almıştır.

Ehl-i Rey ve Ehl-i hadis yaklaşımları nasların değerlendirilmesi ve anlaşılması konusunda İslâm düşünce tarihini derinden etkileyen en önemli ilmi ve fikri akımlarının başında gelmektedir. Hicri birinci asırdan itibaren izleri görülmeye başlayan bu yaklaşımlar çevresinde pek çok ekol ve grup oluşmuştur. Tartışmaların merkezinde yer alan temel kavramların başında sünnet, hadis ve rey kavramları gelmektedir.

İlk Dönem Hadis-Rey Tartışmaları Şeybânî Örneği adını taşıyan bu çalışma, özellikle ilk üç asırda tarafların konu etrafındaki tartışmalarını özetlemeyi hedeflemekte, Ebu Hanife’nin öğrencisi Muhammed Şeybânî özelinde konuyu örneklemektedir. Konu hakkında genel çerçeve sunmayı hedefleyen bu çalışmanın hadis ve fıkıh tarihi sahalarında araştırma yapanlara ve ilgi duyan herkese faydalı olacağını ümit ediyoruz.