Ahlak ve arınma adıyla Türkçe’ye tercüme edilen Risaletü’l-Müşterşidin eserinin müellefi Haris b. Esed’dir (781-857). Nefis muhasebesi hususundaki titizliği, tasaffuf yolundanefis muhasebesini esas aldığı için “Muhasibi” lakabıyla tanınmıştır. Tabakat kitaplarında Muhasibi, “O derin bir okyanustur.Faydalanmak isteyenler kitablarına başvurmalıdırlar” sözleriyle ifade edilir.
Risaletü’l-Müsterşidin, irşad edilmek isteyenlerin risalesidir. Risalede, Kitap ve Sünnet’e uymanın gerekliliği, niyet, takva, nefis muhasebesi, uzuvların kontrol altına alınması, kötü zan, hasret, kibir, her hususta Allah’tan yardım istemek, kalbi bozan şeylerden korumak, sıdk, sabır, kanaat, zühd, üns, riza, yakin, havf, muhabbet gibi tasavvudun temel konuları incelenmiştir. Bu yönüyle risale, muhtasar “tasavvufa giriş kitabı” olarak da değerlendirilebilir.
